Gorące krzesło trenera, czyli jak odchodzą szkoleniowcy
Zwolnienie trenera w polskich rozgrywkach piłkarskich to zjawisko nad wyraz częste.
W pamięci mam rundę wiosenną sezonu 2018/2019, w której w ciągu 4 dni zostało
zwolnionych 4 trenerów: Adam Nawałka (31 marca 2019 r.). Ricardo Sa Pinto(1 kwietnia 2019
r.). Zbigniew Smółka (3 kwietnia 2019 r.) oraz Kibu Vicuña (3 kwietnia 2019 r.). Patrząc na
dzisiejszą formę niektórych klubów możemy się domyślać, że w niedługim czasie rozstaną
się ze swoimi dotychczasowymi szkoleniowcami.
Podstawa zatrudnienia, a rozwiązanie kontraktu.
Sposób rozwiązania kontraktu trenerskiego w całości zależy od podstawy prawnej jego
zawiązania. Uchwała Zarządu PZPN dot. zasad regulujących stosunki pomiędzy klubem
sportowym, a trenerem piłki nożnej stanowi, że trener może być zatrudniony zarówno na
podstawie umowy cywilnoprawnej, jak i na podstawie umowy o pracę. Uchwała reguluje
także sposoby rozwiązania kontraktu trenerskiego będącego umową cywilnoprawną.
Zatrudnienie szkoleniowców na podstawie umowy o pracę stanowi rzadkość w polskiej
piłce, jednak warto pamiętać, że istnieje taka możliwcść. W przeważającej mierze trenerzy
zatrudniani są jednak na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia lub w formie
działalności gospodarczej).
Rozwiązanie kontraktu trenera zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
W sytuacji, gdy trener zostanie zatrudniony na podstawie umowy o pracę do jej rozwiązania
nie są brane pod uwagę postanowienia Uchwały. Sytuacja kształtuje się tak z uwagi na powszechnie obowiązujące serniimperatywne przepisy prawa pracy. Semiimperatywność
prawa pracy polega na tym, że żadne postanowienie umowy o pracę nie może być mniej
korzystne dla pracownika niż regulacje prawa pracy. Z uwagi na fakt, iż Uchwała nie jest
powszechnie obowiązującym żródłem prawa pracy, pragmatyką pracowniczą ani choćby
układem zbiorowym pracy lub innym porozumieniem zbicrowym opartym na ustawie
w sytuacji sprzeczności z przepisami prawa pracy, nie ma ona zastosowania w zakresie
mniej korzystnym dla pracownika-trenera.
Wobec czego, zwolnienie trenera zatrudnionego na podstawie umowy o pracę może odbyć
się jedynie z zachowaniem warunków określonych przez przepisy prawa pracy.
Rozwiązanie kontraktu trenera na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Strony kontraktu trenerskiego, będącego urnową cywilnoprawną, mogą ułożyć swoje
zobowiązania wedle uznania, byleby ich treść lub cel nie były sprzeczne z właściwością
stosunku, ustawami, uchwałami PZPN oraz zasadami współżycia społecznego. W takiej
sytuacji nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia nieważności z prawem postanowień
umownych wprowadzonych na podstawie Uchwały.
Zgodnie z postanowieniami Uchwały, kontrakt trenerski może zostać rozwiązany zarówno
przez klub, jak i przez trenera, w następujących sytuacjach:
- strony zawrą porozumienie w zakresie rozwiązania kontraktu. W zakresie rozgrywek
piłkarskich rozwiązanie kontraktu następuje w dniu doręczenia porozumienia przez klub
podmiotowi prowadzącemu rozgrywki,
- klub złoży trenerowi oświadczenie o jednostronnym rozwiązaniu kontraktu, w przypadku
choroby trenera uniemożliwiającej mu świadczenie usług trenerskich przez okres dłuższy
niż 3 miesiące, stwierdzonej zaświadczeniem lekarskim, - klub złaży trenerowi oświadczenie o rozwiązaniu kontraktu za jednorazowym
odszkodowaniem, w sytuacji, gdy strony przewidziały taką rrożliwość w kontrakcie.
W zakresie rozgrywek piłkarskich rozwiązanie kontraktu następuje, na dzień doręczenia
oświadczenia przez klub podmiotowi prowadzącego rozgrywki. Wraz oświadczeniem klub
doręcza ww. podmiotowi: potwierdzenie otrzymania ww. dckumentu przez trenera oraz
potwierdzenie dokonania wypłaty ustalonego odszkodowania,
- trener złoży klubowi oświadczenie o rozwiązaniu kontraktu za odszkodowaniem, jeżeli
tak przewiduje kontrakt, ze skutkiem w zakresie rozgrywek piłkarskich z dniem
dostarczenia przez trenera do podmiotu prowadzącego rozgrywki ww. oświadczenia wraz z
potwierdzeniem otrzymania go przez klub i dowodem wpłaty odszkodowania dla klubu. - poprzez złożenie przez każdą ze Stron oświadczenia o uchylaniu się lub nie stosowaniu
przepisów o ochronie danych osobowych w rarrach realizowanego kontraktu, w tym braku
zachowania w tajemnicy danych osobowych oraz sposobu ich zabezpieczania, do których
strona ma lub miała dostęp w związku z realizacją kontraktu, wykorzystywania danych
osobowych w celach niezgodnych z ich zakresem, braku ochrony danych osobowych przed
przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszczeniem, utratą, modyfikacją danych
osobowych, nieuprawnionym ujawnieniem danych osobowych, nieuprawnionym
dostępem do danych osobowych oraz nieuprawnionym przetwarzaniem.
Doręczenie wyżej wymienionych dokumentów podmiotowi prowadzącemu rozgrywki ma
istotne znaczenie ponieważ do czasu doręczenia odpowiednich dokumentów kluby nie
mogą zatrudnić trenerów na miejsce zwolnionych, a trenerzy nie mogą świadczyć usług
w innych klubach.
Klub może także zwolnić trenera z obowiązku świadczenia usług bez rozwiązywania
kontraktu. Taka sytuacja może nastąpić, gdy trener nie przyjął propozycji rozwiązania
kontraktu za porozumieniem stron. W okresie do zakończenia obowiązywania kontraktu,
klub ma obowiązek wypłacania trenerowi pełnego wynagrodzenia, a trener nie może
świadczyć usług w innym klubie. Może natomiast złożyć wniosek o rozwiązanie kontraktu,
w sytuacji, gdy chce podjąć się świadczenia usług trenerskich w innym klubie. Po przyjęciu
wniosku przez klub kontrakt ulega rozwiązaniu. Jednocześnie nie możemy zapominać, że
w szczególnych sytuacjach może dojść do rozwiązania kontraktu w trybie natychmiastowym na skutek naruszeń prawa przez trenera lub klub.
Rozwiązanie kontraktu w trybie natychmiastowym następuje, gdy:
- zostanie złożone trenerowi przez klub oświadczenie o rozwiązaniu kontraktu ze skutkiem
natychmiastowym, gdy trener rażąco naruszy przepisy prawa lub obowiązki kontraktowe.
Niemniej, w zakresie rozgrywek piłkarskich skutek następuje z dniem dostarczenia przez
klub podmiotowi prowadzącemu rozgrywki oświadczenia, - zostanie złożone klubowi przez trenera oświadczerie o rozwiązanie kontraktu ze
skutkiem natychmiastowym , gdy klub rażąco naruszy przepisy prawa lub obowiązki
kontraktowe, w szczególności będzie pozostawał w zwłoce z zapłata wynagrodzenia
trenerowi za okres co najmniej 3 miesięcy. W zakresie rozgrywek piłkarskich skutek
nastąpi z dniem dostarczenia przez trenera podmiotowi prowadzącemu rozgrywki
oświadczenia.
Jednocześnie strony niezgadzające się z rozwiązaniem kontraktu w powyższym trybie,
mogą wystąpić do Piłkarskiego Sądu Polubownego PZPN o uznanie rozwiązania kontraktu
za sprzeczne z prawem i wypłatę wynagrodzenia kontraktowego za czas pozostały do
wygaśnięcia kontraktu(trener)lub o wypłatę odszkodowania (klub).
Dlatego też trzeba pamiętać, że klub, jak i trenerzy mają szeroki wachlarz możliwości
rozwiązania kontraktu, jak i dochodzenia swoich praw przed PSP.
Apl. Adw. Bartosz Ulczycki, kancelaria DGTL Kibil
Piecuch i Wspólnicy, Wiceprzewodniczący Sekcji
Prawa Sportowego przy ORA w Warszawie
About Author
